Химия мен экспрессивтік стилистика арасындағы өзара байланыс қазіргі ғылымаралық зерттеулердің өзекті бағыттарының бірі болып табылады. Бір қарағанда, бұл екі сала бір-бірінен алшақ көрінгенімен, олардың түйісу нүктелері тілдің когнитивтік және бейнелілік мүмкіндіктерін айқындауға мүмкіндік береді. Химия ғылымының тілдік жүйесінде көптеген терминдер мен ұғымдар тек ғылыми дәлдікке ғана емес, сонымен қатар экспрессивтік және метафоралық сипатқа да ие. Мысалы, «реакцияның жүруі», «жарылыс», «қышқылдың әсері», «тотығу» сияқты сөздер ғылыми терминологиялық мәнге ие бола отырып, көркем мәтінде бейнелілік пен эмоциялық әсер тудыра алады. Бұл құбылыс ғылыми терминдердің стилистикалық әлеуетін көрсетеді.

Көркем әдебиет пен публицистикада химиялық терминдер мен ұғымдар метафоралық құрал ретінде жиі қолданылады. «Махаббаттың химиясы», «сезімдердің реакциясы», «жан дүниенің формуласы» сияқты тіркестер адамның ішкі күйін, эмоциялық жағдайын немесе әлеуметтік қарым-қатынастарды бейнелі түрде сипаттау үшін пайдаланылады. Мұндай қолданыстар ғылым тілінің экспрессивтік стилистикада қызмет ету аясын кеңейтеді.

Ғылыми стиль мен экспрессивтік стильдің өзара ықпалдастығы зерттеу дискурсында да байқалады. Химия саласындағы ғылыми еңбектерде авторлар өз жаңалығын немесе нәтижесін көрсету мақсатында «маңызды ашылыс», «жоғары нәтиже», «ерекше әсер» сияқты экспрессивтік элементтерді қолданады. Бұл тәсіл ғылыми мәтіннің эмоционалды әсерін күшейтіп, ақпаратты қабылдауды жеңілдетеді.

Химияның экспрессивтік стилистикамен байланысы — ғылыми терминологияның метафоралану үрдісі мен тілдің бейнелеу қызметі арқылы жүзеге асады. Химия тілі көркем және публицистикалық мәтіндерде эмоциялық-экспрессивтік реңк берудің тиімді құралы ретінде қызмет етеді. Бұл құбылыс тілдің функционалдық стильдер жүйесіндегі өзара әсерді және ғылым тілінің көркемдік әлеуетін айқындайды.

Адамзат жаратылыстың сырын ұғынуға талпынып келеді. Сол ұмтылыстың ең ғажайып жемістерінің бірі – химия. Химия – заттардың ғана емес, өмірдің де тілі. Әрбір тамшы суда, әрбір дем алған ауамызда, әрбір от ұшқынында химияның үнсіз әуені бар. Химия – бұл реакциялар әлемі. Бірі екіншісін толықтырып, бірі екіншісіне әсер етіп, жаңа болмысқа айналады. Адам өмірі де солай емес пе? Әр кездесу, әр әсер – өзара реакция. Біреу сенің көңіліңді тотығудан сақтап, жылулық сыйласа, енді бірі сезіміңді буландырып, із қалдырады. Махаббаттың да, сағыныштың да өз формуласы бар сияқты. Бірінде сутектей жеңіл сезімдер, бірінде оттектей қажет тыныс, ал кейде қышқыл мен сілтідей үйлесімсіз эмоциялар тоғысып, жарылыс тудырады. Бірақ сол жарылыстың өзі өмірдің бір сәтін жарық қылады. Зертхананың тыныштығында тұрған шыны колбалар мен мөлдір ерітінділердің артында үлкен философия жасырынған. Химия – тек тәжірибе мен формулалар жиынтығы емес, ол – ізденіс, шыдам, дәлдік пен сұлулықтың үйлесімі. Реакцияның тепе-теңдігін табу – адамның өз ішкі тепе-теңдігін табуына ұқсайды. Химия бізге табиғатты ғана емес, өзімізді тануға да үйретеді. Өйткені әрбір молекула – ғаламның шағын айнасы. Ал ол айнаға үңілген жан өз болмысының шексіз күрделілігін, өмірдің таңғажайып құрылымын аңғарады.

Химия – табиғаттың тылсым сырын ашатын ғажайып ғылым. Ол – көзге көрінбейтін әлемнің кілті, заттар мен құбылыстардың жүрегін түсіндіретін тіл. Әрбір тамшы суда, әрбір тыныста, әрбір демде химияның тынысы бар. Күнделікті өмірімізде біз химиямен бірге өмір сүреміз. Таңертең ішкен шайымыз да, дем алған ауамыз да, аспандағы бұлт та – бәрі химиялық құбылыстардың жемісі. Химиясыз өмірді елестету мүмкін емес. Ол – тіршіліктің өзегі, табиғаттың мәңгі қозғалысының заңы.

Химия – өзгеріс пен жаңарудың ғылымы. Ол суық темірді балқытып, мөлдір шыныға айналдырады, иіссіз заттан хош иісті гүл туғызады, түссіз газдан жарық жанып шығады. Әлемнің сұлулығы мен күрделілігі осы өзгерістің арқасында өмір сүреді.

Химия – адамзаттың игілігіне қызмет ететін шығармашылық күш. Дәрі-дәрмектен бастап, жаңа материалдар мен энергия көздеріне дейін барлығы осы ғылымның жетістігі. Адамзат химия арқылы табиғатты түсініп қана қоймай, оны игере бастады.

Бірақ химия – жауапкершілік те. Өйткені ол тек пайда әкеліп қоймай, егер дұрыс пайдаланбаса, зиян тигізуі де мүмкін. Сондықтан химия адамгершілікпен ұштасқанда ғана шынайы ғылымға айналады.

Химия – ойдың дәлдігі мен қиялдың еркіндігін біріктіретін ерекше әлем. Онда сандар мен формулалар ғана емес, өмірдің мәні, қозғалыстың сұлулығы, табиғаттың тепе-теңдігі бар. Химия – бұл жай ғана пән емес, ол тіршіліктің тілі, табиғаттың музыкасы. Әрбір реакция – бір әуен, әрбір элемент – бір нота. Сол ноталар қосылып, ғаламның ұлы симфониясын құрайды. Ал оны түсінген адам – өмірдің өз сырын ұққан адам.

Химияның экспрессивтік стилистикамен байланысы ғылыми терминологияның метафоралану үрдісі мен тілдің бейнелеу қызметі арқылы жүзеге асады. Химия тілі көркем және публицистикалық мәтіндерде эмоциялық-экспрессивтік реңк берудің тиімді құралы ретінде қызмет етеді. Бұл құбылыс тілдің функционалдық стильдер жүйесіндегі өзара әсерді және ғылым тілінің көркемдік әлеуетін айқындайды.